پیش‌بینی هواشناسی تا فروردین ۱۴۰۵ | زمستانی کم‌برف، بهاری نرمال در راه است طرح سرشماری گونه‌های نادر حیات وحش آغاز شد عوارض مصرف گُل در نوجوانان؛ از بی انگیزگی تا آسیب‌های مغزی | زنگ خطری که  جدی گرفته نمی شود گلایه مردم از نبود پزشکان متخصص سلامت در برخی از درمانگاه های مشهد| درمانگاه های خالی از متخصص! آغاز فاز صفر اجرای برنامه پزشکی خانواده در ۴ شهرستان | هدف‌گذاری پوشش یکپارچه شهر و روستا واکسیناسیون ۶۰ هزار قلاده سگ صاحبدار علیه هاری در خراسان رضوی صدور هشدار سطح زرد هواشناسی در خراسان رضوی در پی پیش‌بینی کاهش ۱۰ درجه‌ای دما (۷ آبان ۱۴۰۴) ایران در آستانه سالمندی جمعیت و چالش بزرگ نظام بیمه‌ای صدور هشدار هواشناسی سطح نارنجی در پی پیش‌بینی تشدید فعالیت سامانه بارشی در روز‌های آینده (۷ آبان ۱۴۰۴) چرا فشار خون در فصل سرد بالا می‌رود؟ ادعای معاون وزیر آموزش و پرورش: اجباری‌شدن پیش‌دبستانی، آمار تکرار پایه را کاهش می‌دهد پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (چهارشنبه، ۷ آبان ۱۴۰۴) | احتمال رگبار‌های پراکنده باران در برخی نقاط استان، از فردا معاون وزیر آموزش و پرورش خبر داد: افزایش شمار هنرستان‌های دخترانه عشایر | دوره‌های تربیت معلم همچنان ادامه دارد تکالیف وزارت علوم در حوزه حمایت از هوش مصنوعی مشخص شد نتایج متقاضیان رشته‌های بورسیه نوبت دوم کنکور ۱۴۰۴ اعلام شد (۷ آبان ۱۴۰۴) نقش والدین در استفاده صحیح فرزندان از گوشی‌های همراه چیست؟ | نشانه‌های اعتیاد به اینترنت در نوجوانان + راهکار‌ها ۸۳۰ تن انواع فرآورده خام دامی غیربهداشتی در خراسان رضوی توقیف شد (۷ آبان ۱۴۰۴) هشدار درباره تخلفات مالی در بیمارستان‌ها | پورسانت‌گیری و درآمدهای صوری در مراکز درمانی باید متوقف شود مأموریت موفق اورژانس ۱۱۵ فریمان در تسهیل زایمان مادر باردار داخل آمبولانس (۷ آبان ۱۴۰۴) چطور یک آلرژی خطرناک در کودکان را کاهش دهیم؟ دارو‌های امپرازول و پنتوپرازول را خودسرانه مصرف نکنید کشف ۱۲ تن برنج ایرانی احتکارشده در یکی از شهرستان‌های خراسان رضوی (۷ آبان ۱۴۰۴) خودمراقبتی، کلید سالمندی سالم و پویاست معاون پلیس آگاهی فراجا: از اردیبهشت تاکنون، بیش از ۶ هزار و ۳۰۰ حساب بانکی کلاهبرداران مسدود شده است (۷ آبان ۱۴۰۴) درخواست وزیر آموزش و پرورش از اعضای مجلس برای رفع مشکلات تبدیل وضعیت معلمان جریمه ۵۹۰ میلیارد ریالی یک شرکت تجاری در مشهد + جزئیات سارق، موبایل دزدی را به کلانتری خواجه ربیع مشهد فرستاد! معاون وزیر آموزش و پرورش هشدار داد: برخورد جدی با هرگونه هنجارشکنی در مدارس غیردولتی اجرای طرح هوشمندسازی بیمارستان‌های کشور از مشهد | اسناد کاغذی بیمه سلامت حذف می‌شود
سرخط خبرها

خوراکی‌های شب یلدا | چرا آجیل و میوه‌های سرخ می‌خوریم؟

  • کد خبر: ۲۰۱۲۸۱
  • ۳۰ آذر ۱۴۰۲ - ۱۰:۰۱
خوراکی‌های شب یلدا | چرا آجیل و میوه‌های سرخ می‌خوریم؟
یلدا یکی از آیین‌های باستانی ایران است که خانواده‌ها را گردهم جمع می‌کند و این دورهمی‌ها با برپایی سنت‌های کهن، چه فرهنگی و چه خوراکی برگزار می‌شود.

به گزارش شهرآرانیوز، شب یلدا یا همان شب چلّه،از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که در آخرین شب پاییز به‌عنوان بلندترین شب سال با شور و شوق زیادی جشن گرفته می‌شود.

شب یلدا را با نام‌هایی همچون شب چلّه، خورشید شکست‌ناپذیر، میلاد مهر و... نیز می‌شناسند که به آخرین شب پاییز و طولانی‌ترین شب سال گفته می‌شود. برگزاری مراسم شب یلدا بین ایرانی‌ها قدمتی بالغ بر هفت هزار سال دارد؛ در واقع نیاکان ما دریافته بودند که اولین شب زمستان، بلندترین شب سال است. با اینکه در هیچ دوره‌ای از تاریخ ایران، حکومت‌ها لزومی بر برگزاری این شب نمی‌دیدند؛ ایرانیان از دیرباز یلدا را پاس داشته‌اند.

جشن یلدا مشابه جشن‌های ایرانی، به‌صورت دورهمی و خانوادگی برگزار می‌شود که در این مراسم سفره‌ای با خوراکی‌های ویژه به چشم می‌خورد. در بیشتر نواحی به این خوراکی‌ها «شب‌چَره» می‌گویند و اغلب از آجیل هفت مغز و هفت نوع میوه تشکیل می‌شود. با این حال، گاهی اوقات تعداد این خوراکی‌ها از هفت نوع بیشتر است و انواع شیرینی سنتی و غیرسنتی را نیز دربرمی‌گیرد.

پرطرفدارترین و خوشمزه‌ترین قسمت شب یلدا به خوردن آجیل این شب اختصاص دارد که اغلب ترکیبی از انواع خشکبار و آجیل است که خواص زیادی دارند.

ایرانی‌ها در شب یلدا فقط به آجیل بسنده نمی‌کنند و انواع و اقسام میوه‌ها در سفره یلدای آن‌ها به چشم می‌خورد. یکی از این میوه‌ها، هندوانه است که بدون آن گویی شب یلدا کامل نمی‌شود؛ چراکه اعتقاد بر این است با خوردن میوه‌ای که نماد تابستان است، دیگر در طول زمستان، سرما بر آن‌ها اثری نخواهد داشت. انار هم به‌عنوان نماد شادی و زایش، پای ثابت بساط شب یلداست. این میوه خوشمزه و آب‌دار هم خون‌ساز است و هم به‌دلیل وجود ویتامین C و سایر خواصش، انرژی و شادابی زیادی به انسان می‌دهد. از خرمالو تا ازگیل و سیب و پرتقال نیز در سبد میوه طولانی‌ترین شب سال وجود دارد؛ اما واقعاً چرا هندوانه و انار گل سرسبد میوه‌های شب یلدا هستند؟

در فرهنگ ما اهمیت رنگ قرمز پیشینه‌ای پنج هزار ساله دارد. ایرانی‌ها قبل از اینکه در فلات کنونی ایران ساکن شوند، از جایی می‌آمدند که ۱۰ ماه زمستان و دو ماه تابستان بود و به همین دلیل گرمای خورشید اهمیت زیادی برایشان داشت. به این واسطه، هرچه به خورشید مربوط می‌شد مثل رنگ ارغوانی سپیده‌دم، برایشان گرامی بود. اهمیت رنگ قرمز در شب یلدا نیز به همین موضوع بر‌می‌گردد و رنگ این دو میوه خوشمزه از باور به رنگ ارغوانی سپیده‌دم ناشی می‌شود.

کدو حلوایی هم با نزدیک‌شدن به شب یلدا در هر گوشه از شهر به فروش می‌رسد و با آن رنگ نارنجی جذابش گرمای ویژه‌ای به سفره یلدا می‌بخشد و نماد غلبه روز بر شب است. علاوه بر کدو حلوایی، برخی خانواده‌ها از پختن چغندر یا همان لبو غافل نمی‌شوند و با این نماد روزی و برکت از مهمانان خود پذیرایی می‌کنند.

سنت‌های یلدا در خراسان

خوراکی‌های شب یلدا | چرا آجیل و میوه‌های سرخ می‌خوریم؟

با اینکه واژه یلدا در ادبیات خراسان به چشم نمی‌خورد، طبق اسناد شفاهی و مکتوب، از چلّه‌نشینی یا شب چلّه استفاده می‌شود. در گذشته مردم این خطه از ایران برای رفتن به شب‌نشینی یلدا، با خود چراغی می‌بردند و به‌واسطه تعداد زیاد چراغ‌ها، به آن شب چراغ یا شب چراغانی می‌گفتند.

آماده‌کردن شیرینی کف، کف‌زنی یا کفبیخ که یک نوع شیرینی یا شربت سنتی است و به منطقه قهستان و خراسان قدیم اختصاص دارد، از آیین‌های شب چلّه است. در این مراسم ریشه گیاه چوبک در آب خیسانده و چند بار جوشانده می‌شود؛ سپس مردان و جوانان فامیل آن را در ظرف بزرگ سفالی می‌ریزند و برای ساعت‌ها هم می‌زنند تا به‌شکل کف سفتی درآید. این کف را با شیره شکر مخلوط و با مغز گردو و پسته تزیین می‌کنند.

از بخش‌های جذاب دیگری که در شب یلدا و میان مردمان خراسان هم رواج داشته است، شعرخوانی است که امروزه رو به فراموشی است. در گذشته بزرگ‌تر‌ها برای مهمانان، ضمن قصه‌گویی و بیان داستان‌های شاهنامه و پندآموز، اشعاری را نیز می‌خواندند. دیوان حافظ جایگاه خاصی در سفره شب یلدا دارد و مهمانان در دورهمی‌های خود فاتحه‌ای نثار روح حافظ می‌کنند و تفألی به دیوان او می‌زنند تا احوال آینده خود را از این طریق جویا شوند. رسم دیگری در گذشته مرسوم بود که افراد با انتخاب یک گردو و شکستن آن، از روی پوک بودن یا نبودن گردو فال می‌گرفتند.

خمچه (خُنچه) عروس یکی از سنت‌های واجب شب چلّه در تمام خراسان بزرگ است. خمچه به سینی بزرگی گفته می‌شده‌است که هدایای عروس و داماد را در آن حمل می‌کردند و امروزه کادو می‌گویند. معمولاً اقوام داماد هدایا و پیشکش‌هایی از جمله لباس و کفش زمستانی و کادو‌های دیگر را به خانه پدر عروس می‌برند و شام را میهمان آن‌ها هستند. آن‌ها نیز متقابلاً به داماد هدیه‌ای می‌دهند.

هدیه‌دادن داماد برای نامزدش نیز یک سنت اجباری بوده‌است که هنوز هم اجباری است. همچنین در شهر‌های خراسان، خواندن شاهنامه و حافظ و اشعار محلی در این شب مرسوم است.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->